HƯỚNG DẪN CHẨN ĐOÁN TÂM LÝ TÂM THẦN THEO DSM-5

𝑵𝒐̣̂𝒊 𝒅𝒖𝒏𝒈 𝒔𝒂́𝒄𝒉 𝒈𝒐̂̀𝒎 𝒄𝒂́𝒄 𝒑𝒉𝒂̂̀𝒏:

* 𝑷𝒉𝒂̂̀𝒏 𝑰. 𝑻𝒓𝒊̀𝒏𝒉 𝒃𝒂̀𝒚 𝒕𝒐̂̉𝒏𝒈 𝒒𝒖𝒂́𝒕 𝒗𝒆̂̀ 𝒄𝒂́𝒄𝒉 𝒔𝒖̛̉ 𝒅𝒖̣𝒏𝒈 𝒄𝒂́𝒄 𝒑𝒉𝒂̂̀𝒏 𝒏𝒐̣̂𝒊 𝒅𝒖𝒏𝒈 𝒕𝒓𝒐𝒏𝒈 𝒄𝒖𝒐̂́𝒏 𝒄𝒂̂̉𝒎 𝒏𝒂𝒏𝒈 𝑫𝑺𝑴-5.

* 𝑷𝒉𝒂̂̀𝒏 𝑰𝑰. 𝑩𝒂𝒐 𝒈𝒐̂̀𝒎 20 𝒄𝒉𝒖̛𝒐̛𝒏𝒈, 𝒎𝒐̂̃𝒊 𝒄𝒉𝒖̛𝒐̛𝒏𝒈 𝒕𝒓𝒊̀𝒏𝒉 𝒃𝒂̀𝒚 𝒎𝒐̣̂𝒕 𝒏𝒉𝒐́𝒎 𝒓𝒐̂́𝒊 𝒍𝒐𝒂̣𝒏 𝒕𝒂̂𝒎 𝒕𝒉𝒂̂̀𝒏 𝒕𝒂̂𝒎 𝒍𝒚́ đ𝒂̃ đ𝒖̛𝒐̛̣𝒄 𝑫𝑺𝑴-5 𝒕𝒉𝒂𝒚 đ𝒐̂̉𝒊 𝒗𝒂̀ 𝒙𝒆̂́𝒑 đ𝒂̣̆𝒕 𝒍𝒂̣𝒊, 𝒕𝒓𝒐𝒏𝒈 đ𝒐́ 𝒄𝒂́𝒄 𝒑𝒉𝒂̂̀𝒏 𝒍𝒚́ 𝒕𝒉𝒖𝒚𝒆̂́𝒕 𝒗𝒆̂̀ 𝒃𝒆̣̂𝒏𝒉 đ𝒂̃ đ𝒖̛𝒐̛̣𝒄 𝒕𝒂́𝒄 𝒈𝒊𝒂̉ 𝒕𝒉𝒂𝒎 𝒌𝒉𝒂̉𝒐 𝒗𝒂̀ 𝒃𝒊𝒆̂𝒏 𝒔𝒐𝒂̣𝒏 𝒍𝒂̣𝒊 𝒕𝒉𝒆𝒐 𝒉𝒊̀𝒏𝒉 𝒕𝒉𝒖̛́𝒄 𝒕𝒐́𝒎 𝒍𝒖̛𝒐̛̣𝒄, 𝒏𝒈𝒂̆́𝒏 𝒈𝒐̣𝒏 𝒗𝒂̀ 𝒅𝒆̂̃ 𝒉𝒊𝒆̂̉𝒖.

* 𝑷𝒉𝒂̂̀𝒏 𝑰𝑰𝑰: 𝑩𝒂𝒐 𝒈𝒐̂̀𝒎 𝒃𝒂̉𝒏𝒈 𝒄𝒉𝒖́ 𝒈𝒊𝒂̉𝒊 𝒄𝒂́𝒄 𝒕𝒉𝒖𝒂̣̂𝒕 𝒏𝒈𝒖̛̃ 𝒄𝒉𝒖𝒚𝒆̂𝒏 𝒏𝒈𝒂̀𝒏𝒉 𝒗𝒂̀ 𝒃𝒂̉𝒏 𝒄𝒉𝒖́ 𝒈𝒊𝒂̉𝒊 𝒄𝒂́𝒄 𝒒𝒖𝒂𝒏 𝒏𝒊𝒆̣̂𝒎 𝒗𝒆̂̀ 𝒔𝒖̛̣ đ𝒂𝒖 𝒃𝒖𝒐̂̀𝒏 𝒎𝒂𝒏𝒈 𝒕𝒊́𝒏𝒉 𝒄𝒉𝒂̂́𝒕 𝒗𝒂̆𝒏 𝒉𝒐́𝒂 đ𝒊̣𝒂 𝒑𝒉𝒖̛𝒐̛𝒏𝒈.

--------

Sau nhiều năm nghiên cứu và soạn thảo, Hiệp hội Chuyên gia Tâm thần Hoa Kỳ (APA) đã xuất bản cuốn Cẩm nang Chẩn đoán và Thống kê các Rối loạn Tâm lý Tâm thần (DSM-5) vào giữa năm 2013. DSM-5 hàm chứa nội dung đầy đủ và khúc chiết cho việc chẩn đoán trên dưới 300 các thứ loại rối loạn tâm lý tâm thần, gồm cả những vấn đề, tuy chưa phải là bệnh lý, nhưng có có những dấu hiệu có thể dẫn đến những triệu chứng lâm sàng cần phải lưu ý.

So với cuốn DSM-IV-TR trước đây thì DSM-5 đã có rất nhiều sửa đổi trên cả hai phương diện giáo khoa và thực hành. Tuy nhiên trên thực tế, trong vài năm qua DSM-5 vẫn chưa được một số các chuyên gia trong ngành tâm lý tâm thần áp dụng đầy đủ tại nhiều nơi trên thế giới. Thế nhưng, nhu cầu chung hiện nay trong các cộng đồng chuyên gia tâm lý tâm thần là đã đến lúc cần phải tuân thủ và sử dụng đúng tinh thần và nội dung đã được sửa đổi trong cuốn cẩm nang DSM-5 để có sự thống nhất, cập nhật và thuận lợi trong việc ghi chép vào hồ sơ bệnh án và thích ứng với luật bồi hoàn bảo hiểm y tế.

Để đáp ứng tình huống đã nêu trên, TS Phạm Toàn đã viết cuốn sách “Hướng dẫn Chẩn đoán Tâm lý Tâm thần theo DSM-5” này để phổ biến trong cộng đồng dân số sử dụng ngôn ngữ chính là tiếng Việt, với mục đích hỗ trợ cho các chuyên viên ở mọi nơi đang công tác trong lĩnh vực tâm lý tâm thần.

Quyển sách này được thiết kế dưới hình thức rút gọn, đơn giản để giải thích và hướng dẫn cách sử dụng các phần lý thuyết và thực hành dựa theo sự đổi mới của cuốn cẩm nang DSM-5. Trong nỗ lực làm thế nào cho tập sách thể hiện được đầy đủ các tính chất vừa tổng hợp lại vừa giản lược, dễ hiểu, nhưng vẫn phải hàm chứa đầy đủ các phần nội dung; tác giả đã dựa vào cách sắp xếp từng chương mục của các nhóm rối loạn như đã được liệt kê trong DSM-5 để trình bày và giải thích từng vấn đề.

Đặc biệt, có rất nhiều ca thí dụ mẫu liên quan đến những rối loạn tâm lý tâm thần thuộc loại phổ biến được tác giả đưa vào tập sách này với mục đích giúp giải thích và hướng dẫn các bước thực hành để tiến đến sự chẩn đoán hợp lý, bao gồm các hình thức chẩn đoán phân biệt, chẩn đoán tạm thời, chẩn đoán chính thức. DSM-5 cũng đặc biệt lưu ý tầm quan trọng về sự ghi chú các trường hợp không đặc biệt và những đặc điểm, cũng như những trường hợp có hai hay nhiều bệnh xảy ra đồng thời.

Mong rằng tập sách Hướng dẫn chẩn đoán tâm lý tâm thần theo DSM-5 sẽ là một dụng cụ rất tiện ích cho những người đang làm các công việc tra cứu, tham khảo liên quan đến các phần lý thuyết, chẩn đoán và trị liệu trong lĩnh vực tâm lý tâm thần.